Vrouwen & hartkwalen: ze worden vaak niet (h)erkend
Wereldwijd zijn hart- en vaatziekten doodsoorzaak nummer één bij vrouwen. Ook in België overlijden dagelijks meer vrouwen dan mannen aan hart- en vaatziekten. Toch denken we bij een hartinfarctstandaard aan een oudere man die naar zijn borst grijpt. Net daardoor worden klachten bij vrouwen niet altijd (h)erkend
Laat dit niet aan je hart komen: 3 sleutelmomenten voor je hart
1. Eerste anticonceptie = eerste check-up
‘Er zijn een aantal momenten waarop er best eens stilgestaan wordt bij het vrouwenhart. Komt een jonge vrouw bij de dokter voor haar eerste anticonceptievoorschrift, dan is een goede bloeddrukcontrole en een cholesterolbepaling sowieso aangewezen. Vooral een te hoge bloeddruk wordt bij tieners of twintigers weleens over het hoofd gezien.’ ‘Hoewel anticonceptiepillen steeds lichter worden, zorgen ze er nog steeds voor dat het bloed meer vrouwelijke hormonen gaat bevatten’, vervolgt prof. Gevaert. ‘Bij de overgrote meerderheid gaat dit amper gepaard met een verhoogd tromboserisico, maar er zijn uitzonderingen. Daarom moet een arts eerst een aantal risicofactoren in kaart brengen. Zitten er tromboses of erfelijke hartkwalen in haar familie? Rookt de patiënte, of kampt ze met obesitas? In bepaalde gevallen kan de pil minder geschikt zijn als anticonceptie- middel.’
2. Zwangerschap = de stresstest bij uitstek
‘Een zwangerschap vormt de ultieme stresstest voor het vrouwenhart. Het moet 9 maanden lang harder werken: het volume bloed dat uitgepompt wordt per hartslag is hoger en de hartslag gaat omhoog. Heel wat vrouwen doorstaan deze test met glans, maar een aantal van hen ontwikkelt zwangerschapsdiabetes, zwangerschapsvergifiting of be- valt te vroeg. Wetenschappers vermoeden dat we deze zwangerschapscomplicaties als een alarmsignaal moeten beschouwen, die een al bestaand risico aan de oppervlakte brengen: we zien immers dat het verhoogd risico op hart- en vaatproblemen nog lang na de bevalling blijft aanhouden. Daardoor is (zelf-)monitoring en tijdig ingrijpen bij deze vrouwen noodzakelijk.’
3. Menopauze = blijvend aandachtspunt
‘Vanaf het moment dat een vrouw in de menopauze komt, daalt de oestrogeenproductie drastisch, terwijl juist dit vrouwelijk hormoon enorm beschermend zou werken tegen hart- en vaatverkalking. Dit resulteert vrij snel in verhoogde cholesterolwaarden en vanaf 5 à 10 jaar na de overgang zien we ook een flink verhoogde kans op een hoge bloeddruk. Vrouwen die voor hun 45ste in de overgang komen, lopen daardoor een verhoogd cardiovasculair risico. Tegelijk blijven hart- en vaatziekten voor alle vijftigplussers – zowel voor mannen als vrouwen – een aandachtspunt. Ik adviseer hen om rond hun 45 à 50ste een cardiovasculair risicoprofiel te laten opmaken door hun arts. Op basis daarvan kan vastgesteld worden wat voor soort opvolging vereist is.’
