Al gehoord van de team-out? Experten leggen uit hoe je opnieuw verbinding vindt met je team
In maart zullen sommigen onder ons één jaar aan het thuiswerken zijn. Zonder collega’s om ons heen, met minder voeling met de werkgever … De team-out loert om de hoek! Sommige bedrijven proberen nu aan de hand van e-pero’s of secret coffees de connectie met de werknemers opnieuw te boosten. Maar als je er een verplichting van maakt om na de werkuren nog een glas te drinken met de collega’s, wordt het een nieuwe bron van stress. Een arbeidspsycholoog, verbindingscoach, CEO en HR-expert leggen uit hoe je de verbinding in leven kan houden.
Een jaar lang zonder woon-werkverkeer, de afleiding van het landschapskantoor, zonder slappe kantoorkoffie en de flauwe moppen van die ene collega. Tegelijkertijd ook een jaar zonder onverwachte babbels bij de koffiemachine en zonder de buzz van het kantoor. Terwijl we tijdens de eerste lockdown nog volop genoten van de voordelen van het thuiswerken – van snel tussendoor een was kunnen insteken tot werken op pantoffels – begint het lange thuiszitten ondertussen door te wegen. We missen onze collega’s en weten niet zo goed meer wat ons bindt met onze werkgever. Enter de team-out.
Gebrek aan bureauburen
“Logisch”, zegt professor in de arbeidspsychologie Sara De Gieter. “De contacten met collega’s zijn weggevallen. Veel mensen voelen zich daardoor geïsoleerd. Bovendien vervaagt de scheiding tussen werk en privé. Mensen kunnen hun werk veel moeilijker loslaten. Dat heeft gevolgen voor het mentale welzijn.”
De reden waarom het gebrek aan connectie ons zo hard treft, is dat verbinding een van de basisbehoeftes is van de mens. Zonder betekenisvolle connecties voelen we ons minder gelukkig of, zoals onderzoekster en zelfhulpgoeroe dr. Brené Brown zegt: “Verbinding is dé reden waarom we hier zijn, het geeft zin en betekenis aan ons leven.” Nu is het natuurlijk niet zo dat alle bedrijven vóór corona walhalla’s van verbinding waren. Veel relaties met collega’s bleven wellicht ook toen aan de oppervlakte. “Klopt”, zegt Karen Dejongh, die met The Value Connectors bedrijven coacht naar meer teamverbinding tijdens het afstandswerken. “Alleen viel het vroeger minder op. Veel werknemers waren namelijk gemotiveerd door redenen die buiten zichzelf en hun ervaringen liggen: ze deden hun job omdat de voorwaarden aantrekkelijk waren. Nu ze alleen thuiszitten, beseffen ze dat hen maar weinig bindt met het bedrijf en hun collega’s, net omdat er te weinig geïnvesteerd is in diepgaande connecties binnen het team.”
Lastiger voor singles
Uiteraard ervaart niet iedereen het gemis op dezelfde manier: sommige werknemers functioneren perfect op afstand en willen nooit nog terug naar de kantoorjungle. Anderen hadden het na een paar weken al gehad met de onlinemeetings. Zo hebben alleenwonenden het vaak beduidend lastiger. “Als ik mijn collega’s zie uitloggen voor de lunch met hun gezin, voel ik een steek van jaloezie”, vertelt een vriendin. “Het gevolg is dat ik vaak eet voor de computer. Sociale media geven me de illusie dat ik toch niet alleen zit.” Ook Jeroen De Wit, CEO van het softwarebedrijf Teamleader, ziet de verschillen: “Sommige collega’s werken graag asynchroon en vinden het zalig dat ze nu in stilte ongestoord kunnen doorwerken. Maar zij die net als ik leven van de menselijke contacten en die daaruit ook hun inspiratie en energie halen, zijn aan het afzien.”
Hetzelfde verhaal horen we bij Telenet, waar medewerkers via een enquête over het mentale welzijn net voor de kerstvakantie aangaven dat ze een dip hadden in hun energiepeil. Annelies Van De Slijke, hr-verantwoordelijke bij Telenet: “We hebben een bedrijfscultuur waarin veel wordt samengewerkt. De beste ideeën ontstaan hier tijdens brainstormsessies. In normale tijden geeft die verbondenheid positieve energie. Die superefficiënte onlinemeetings, met amper ruimte voor een babbeltje tussendoor, slorpen daarentegen energie.”
E-pero & secret coffee
Om de team-outs op te vangen gaan bedrijven op zoek naar methodes om de connectie mét en het energiepeil ván werknemers opnieuw te boosten. Zo roept Telenet op om tijd te maken voor informele gesprekken tijdens de werkuren. Het bedrijf communiceert heel expliciet dat het oké is om online een koffie te drinken met een collega zonder werkagenda. Ook bij Teamleader vinden ze die informele koffiebabbels allesbehalve tijdverspilling. Ze gingen zelfs een stapje verder. Zo bezochten de leidinggevenden eind november al hun teamleden met een mobiele koffietruck. “Die informele momenten werden enorm geapprecieerd”, weet De Wit.
Bij Telenet hebben ze er ook iets op gevonden om ontmoetingen buiten het eigen team te bevorderen. Tijdens ‘secret coffees’ word je in een videocall willekeurig gematcht met een onbekende collega. “Dit komt echt tegemoet aan een gemis dat we ervaren”, zegt Van De Slijke.
Aan creatieve ideeën is er duidelijk geen gebrek, toch kan je met een e-pero de bal ook helemaal misslaan. Als je er een verplichting van maakt om na de werkuren nog een glas te drinken met de collega’s, wordt het misschien wel een bron van stress voor jonge ouders. En verhogen die oppervlakkige gesprekken en grapjes het gevoel van eenzaamheid niet? “Precies om die reden benadruk ik het belang van faalverhalen tijdens onlinemeetings”, zegt Dejongh. “Laat je medewerkers om de beurt niet alleen een succes, maar ook een faalmoment delen. Ik merk dat collega’s daar enorm empathisch op reageren. Na zo’n oefening is iedereen meteen weer betrokken en voel je je minder alleen.”
Een hart voor het bedrijf
“Of ik nu werk voor deze bank of voor een andere. In deze tijden is dat compleet inwisselbaar”, verzucht een andere vriendin. “Vroeger verdedigde ik mijn werkgever door dik en dun. Nu haal ik gewoon mijn schouders op.” Doordat we niet meer rondlopen in de wandelgangen en onze leidinggevenden amper in het echt ontmoeten, voelen veel mensen dat ook de afstand tot het bedrijf groter geworden is.
Het is een probleem waar volgens Dejongh veel bedrijven mee kampen en waar zij hen in ondersteunt. Dat doet ze door samen met bedrijven te focussen op hun missie en waarden. Waarom doet een bedrijf wat het doet? Een bedrijf dat laptops verkoopt kan dat bijvoorbeeld doen om zo veel mogelijk mensen toegang te geven tot informatie, maar ook om het leven van techfreaks te vereenvoudigen met allerhande innovatieve snufjes. Als de missie en waarden (weer) helder zijn, laat ze de medewerkers nadenken over wat hen met die missie verbindt: “Vaak zit er iets in je persoonlijke geschiedenis dat maakt waarom je precies voor dat bedrijf gekozen hebt. Daarover spreken is enorm verbindend, zowel naar je bedrijf toe als naar je collega’s.”
De maatschappelijke relevantie van de missie van Telenet verklaart volgens Van De Slijke ook dat de fierheid om voor het telecommunicatiebedrijf te werken tijdens de coronacrisis niet achteruitgegaan is. “We merken bijvoorbeeld dat onze acties om Telenet breder toegankelijk te maken bij kansarme gezinnen voor veel positieve energie zorgen. Mensen hebben graag het gevoel dat ze iets kunnen betekenen. Het management communiceert hier dan ook regelmatig over.”
Duidelijk communiceren is misschien wel belangrijker dan ooit om de voeling met het bedrijf niet te verliezen. Zo doen ze bij Teamleader binnenkort de bedrijfsplannen voor 2021 uit de doeken via een televisieshow met Rick de Leeuw en maakte het bedrijf in het najaar al een halve dag radio voor haar medewerkers.
Kortom, honderd procent thuiswerken is niet ideaal om de voeling met onze werkgever en onze collega’s te behouden, maar voorlopig moeten we nog even volhouden. Dan kunnen we later terugdenken aan de dingen die we tijdens het thuiswerken zo gemist hebben.
Ben jij toe aan een carrièreswitch?
Als bedrijven er niet in slagen om medewerkers te verbinden tijdens de coronacrisis, bestaat het gevaar dat de personeelsleden zich in hun thuisisolement gaan afvragen of ze nog langer voor het bedrijf willen werken. Zo zouden volgens Acerta zes op de tien Belgen menen dat ze over vijf jaar niet meer bij hun huidige job passen. Hoewel bij veel mensen het denkproces in gang is gezet, trokken het afgelopen jaar toch maar weinig werknemers er zelf de stekker uit. Zo zijn er in 2020 41% minder contracten voor een nieuwe job afgesloten.
“Dat lijkt me niet zo verrassend”, zegt De Gieter. “Mensen kiezen nu vooral voor zekerheid. Alleen zij die heel erg overtuigd zijn van hun talenten en inzetbaarheid, durven nu de sprong te wagen. Anderen beslissen om de huidige werksituatie nog even uit te zitten, maar proberen ondertussen via bijscholingen of vrijwilligerswerk hun cv wel op te poetsen, zodat ze alvast klaar zijn voor hun volgende stap.”
Tekst: Katrien Elen
