Beestig mooi, maar dan zonder dierlijke producten! Dermatoloog Karavani: “V staat voor vegan, niet voor veilig”

Slakkenslijm in crèmes, schaaldieren in foundation of vissenschubben in nagellak? Nee bedankt. We gebruiken steeds vaker vegan beauty. En als de vraag stijgt, neemt ook het aanbod toe. Dat is goed nieuws, want het is liever voor diertjes. Maar is het beter voor je huid? Dermatoloog Karavani legt uit: “Een nieuw product test je het best eerst uit aan je elleboog.” 

Veganistische make-up is bezig aan een blitzopmars, en het is here to stay. Diervriendelijke beauty-labels schieten als paddenstoelen uit de grond en grote merken springen gretig op de kar. Zo bracht bijvoorbeeld de Zweedse modeketen & Other Stories recent een nieuwe lijn met vegan lichaamsverzorging op de markt. En eerder dit het jaar schudde Kruidvat alle marketingtruken uit z’n mouw om hun nieuwe vegan collectie Udäv Krit te lanceren.

Geen keratine, geen collageen

Dat is niet verwonderlijk, zegt dermatoloog Ilan Karavani. “Mensen staan veel meer stil bij wat ze kopen, eten en smeren. We willen het milieu zo min mogelijk belasten en proberen ecologisch te zijn”, legt hij uit. “Vegan cosmetica passen perfect in dat verhaal. Dat wil zeggen dat er geen dierlijke ingrediënten of bijproducten van dieren gebruikt werden.” 

Dus geen collageen afkomstig van runderen. Geen karmijn (een pigment dat gemaakt wordt door cochenilleluizen te pletten). Geen bijenwas. Geen vissenschubben. Geen slakkenslijm. Geen keratine - een eiwit dat gehaald wordt uit haren, nagels en hoorns van dieren - en ga zo maar voort. Karavani: “Let wel op: vegan betekent niet hetzelfde als ‘natuurlijk’ of ‘plantaardig’. Een vegan product kan bijvoorbeeld nog synthetische of chemische ingrediënten bevatten.” 

Hoe weet je of je een veganistisch product in handen hebt? Dat is wat lastiger, zegt Karavani. “Elk merk is vrij om het woord ‘vegan’ te gebruiken. Als je zekerheid wil, kan je zoeken naar een label van officiële instanties die de producten controleren. Vegan Society is er zo eentje. Bij groen licht zetten ze een zonnebloem op de verpakking.”

Versus cruelty free

“Dan heb je ook nog de term cruelty free, ofwel dierproefvrij. Zoals de term het zelf zegt: hier komen geen dierproeven aan te pas. In Europa zijn cosmeticatesten sowieso verboden. Zie je een Europees certificaat? Dan is er niet geëxperimenteerd met konijntjes en co.”, verklaart Karavani. Het probleem is dat niet alle landen wereldwijd deze wet toepassen. In China zijn dierproeven zelfs verplicht. Dat wil zeggen dat merken die zowel in Europa als in China verkopen wellicht niet helemaal dierproefvrij zijn. De producten die je in Europa shopt zijn niet op dieren getest, maar dat impliceert niet dat het merk zelf nooit op dieren test.

Dan is er nog de vraag van één miljoen: vegan is diervriendelijker, maar zijn wìj er bij gebaat? Karavani: “Dat kan zeker. Maar het is fout om te denken dat planten sowieso onschadelijk zijn voor ons. V staat voor vegan, niet voor veilig! Vegan producten kunnen wel degelijk allergische en fototoxische reacties uitlokken. Bij dat laatste krijg je jeuk, rode vlekken en irritaties die gecreëerd worden door de combinatie van de zon en het product. Citrusvruchten hebben bijvoorbeeld fototoxische eigenschappen.” 

“Voor je een nieuw product op je gezicht smeert, kan je dat het best uittesten aan de binnenkant van je elleboog. Daar is je huid heel gevoelig. Ook de zone rond je oogleden is een gevoelige plaats waar je meteen effect ziet, maar als het misloopt, zit je met de gebakken peren. Breng het twee keer per dag aan, na drie dagen merk je hoe je lijf erop reageert.”