Achterwaarts wandelen is een hype én (ja, echt waar) erg gezond. “Bevordert zelfs de hersenactiviteit”
Achterwaarts wandelen in plaats van vooruit, waarom zou je het überhaupt proberen? In Japan is het een gewoonte en ook op sociale media is het tegenwoordig een trend. Want hoe gek ‘retro-wandelen’ er ook uitziet, het is gezonder voor je lijf en brein dan je denkt. Kinesist Frederik De Vriese legt uit waarom. “Het kan zelfs extra goed zijn na een operatie.”

Achteruit lopen: als je het op straat doet, denken mensen vast dat je getikt bent. Maar shame on them, want het blijkt net een gunstige fitnesstechniek te zijn. Op TikTok is retro-wandelen in de fitness tegenwoordig zelfs een trend. De filmpjes die erover circuleren, werden intussen al zo’n 577 miljoen keer bekeken.
Ondanks dat achteruit wandelen tegen onze natuur in gaat, is het toch een erg efficiënte beweging voor ons lichaam. “We merken een klein procentueel verschil aan onze conditie wanneer we achteruit lopen. Je moet dan een extra inspanning leveren en je wordt sneller moe omdat je je harder uitslooft”, zegt kinesist Frederik De Vriese. “Je bent die beweging niet gewoon, dus hij vraagt meer van je lichaam. Dat boost dus even je conditie. Maar verwacht niet dat je plots een topsporter zal worden.”
Waarom houden je benen zo van achteruit wandelen?
Niet alleen krijgt je conditie een kleine boost, ook je knieën zullen je erg dankbaar zijn. Zo toonde een studie aan de King Saud University in Saudi-Arabië uit 2019 aan dat zes weken retro-wandelen kniepijn stevig verminderde. Ook op TikTok werd die conclusie al meermaals enthousiast bevestigd. De Vriese: “Wanneer je vooruit loopt, is er altijd een kleine zweeffase wanneer je voet van de grond is. Dat zweven eindigt met een schok wanneer je voet de grond raakt en die schok wordt opgevangen door onze knieën.”
Daarom kan vooruit lopen net belastend zijn. “Sportmannen lopen zo af en toe stressfracturen op, of microtrauma’s, in het bot. Wanneer je knieën de schokken opvangen, vormen er zich kleine barstjes in de knie en gaat de algemene gezondheid van het bot achteruit. Bij achterwaarts wandelen heb je die zweeffase en dat effect niet, wat positief is.”
Daarom zou achterwaarts lopen ook tijdens revalidatieprocedures voordelen kunnen bieden. “Ik denk aan mensen met gescheurde kruisbanden, meniscussen of andere knieletsels; voor hen kan achteruit wandelen erg nuttig zijn”, stelt De Vriese. “In onze praktijk stelden we zo’n opdracht nog niet voor aan een patiënt. Maar ik vind het wel erg interessant om dit fenomeen verder mee te nemen in de toekomst.”
“Als je bijvoorbeeld van een zware operatie komt, mag je je been vaak niet meteen buigen. Wanneer je naar achteren wandelt, is de bewegingsruimte van de knie erg beperkt en kan je niet veel mis doen. Dat is voordelig voor het herstel van de knie. Achterwaarts wandelen onder toezicht van een arts zou dus best slim zijn na een operatie. We zouden dan sneller kunnen opstarten met de revalidatieprocedure.”
Ook kan het ons helpen onze houding te verbeteren. “Wanneer we achteruit wandelen, maken we onszelf iets langer dan wanneer we vooruit lopen. Dat komt door een vermeerderde heupextensie, dat is het uitstrekken van je been vanuit je heup. Op die manier krijg je het gevoel dat je mooi rechtop staat en dat kan voordelig zijn voor je postuur.”
Ook een goede training voor je brein
Niet alleen blijkt achterwaarts wandelen fysiek nuttig te zijn, ook onze hersenen worden op een andere manier geprikkeld. Probeer maar eens achteruit te wandelen: je merkt meteen dat je meer moet nadenken. Waar plaats je je voeten? Welke ondergrond voel je? Wat bevindt er zich achter je? Er komt een heleboel bij kijken, want je ziet minder. Vervelend, maar wel een goede training voor ons brein.
Daarom zou achterwaarts lopen ook gebruikt worden in revalidatieprogramma’s om mensen te helpen een juist looppatroon te (her)ontwikkelen. “Neem nu patiënten die recent een beroerte hadden: door het tekort van bloed in de hersenen en dus een gebrek aan zuurstof kan een patiënt bepaalde handelingen vergeten zijn. Achterwaarts wandelen vraagt veel coördinatie en denkwerk. En dat is goed voor de hersenactiviteit, zeker na een beroerte”, zegt De Vriese.
“Wel is het zo dat die hersenactiviteit na verloop van tijd weer zal verminderen. Een persoon die elke dag enkele minuten achteruit wandelt, went aan die handeling en gaat zijn brein er niet meer over breken. Die persoon zal dat ervaren als een normale activiteit”, sluit de kinesist af.