Nieuw ‘dieet’ belooft levenslang resultaat. Diëtist: “Grote kans dat je hierdoor minder van die pizza eet”

Zelfs het kleinste kind kan de formule van ‘het traagste dieet ter wereld’ volgen: elke maaltijd eet je een hap mínder van iets ongezonds en een hap méér van iets gezonds. Heeft zo’n simpele techniek echt effect? Diëtist Michaël Sels gelooft erin, op voorwaarde dat je met zijn extra advies deze valkuilen vermijdt. “Om het dieet echt te doen slagen, moet je wel nog wat kleine tweaks toevoegen.”

“Let op, het is geen dieet-dieet, hè.” Toegegeven, we zijn sceptisch wanneer we voor het eerst over het ‘traagste dieet ter wereld’ praten met de bedenker erachter bij Nederlands voedingsmerk No Fairytales. Het bekt goed, dat zeker. Afvallen door amper moeite te doen: daar staat véél volk voor te springen. Maar tegelijk is een dieet bijna altijd een valkuil: een tijd strenger zijn voor je lijf, dat neemt je lijf je nooit in dank af. ‘Het traagste dieet’ belooft wat dat betreft helemaal anders te zijn. Maar werkt het dan wel?

De 145 gram groenten die je gemiddeld eet, zouden er op termijn zo 300 gram worden

Het concept is zo simpel als maar kan. En ja, heel erg traag. De bedoeling is dat je bij elke maaltijd een hap van iets minder gezonds laat liggen en een hap van iets gezonds toevoegt. Bij de lunch doe je een hap minder feta door je salade, bijvoorbeeld, en een hap meer avocado. Door dat vol te houden verbeter je langzaam je eetpatroon en ontwikkel je gezondere gewoontes, zeggen de bedenkers. De 145 gram groenten die je als Vlaming gemiddeld eet per dag, zouden er zo 300 gram worden, of meer.

“We baseerden ons voor de formule op onderzoek van Stanford University”, vertelt Bernadette Kooijman. Zij is de oprichtster van No Fairytales, het voedingsmerk dat je kent van de groentewraps in de supermarkt — het bedrijf wil dus niet alleen ons eten, maar ook ons eetgedrag verbeteren. Daarvoor namen ze voedingsexperte dr.ir. Victoire de Wild (Wageningen Universiteit) van adviesbureau Groente & Meer onder de arm. “Het onderzoek stelt dat je voor een blijvende gedragsverandering drie componenten nodig hebt: kleine stapjes, een positieve vibe en het nieuwe gedrag moet binnen je comfortzone blijven. Dat klinkt allemaal niet zo sexy, maar wél doenbaar.”

Bedoeling is dat je dankzij de formule dus een nieuwe gewoonte ontwikkelt: gezonder eten. Daarom heet het ‘het traagste dieet ter wereld’: qua tijd spant het idealiter je hele leven. “En we noemen het een ‘dieet’ als statement tegen alle andere diëten die op korte termijn succes beloven”, zegt Bernadette. “In België zijn zulke diëten populair. Maar na zo’n dieet vliegen de kilo’s er meestal weer aan. Je eetgedrag veranderen op de lange termijn, daarentegen, is moeilijker. Maar alleen dat werkt écht.”

Kooijman doet zelf ook mee met ‘het traagste dieet ter wereld’, zegt ze. “Ik nam eerst telkens een klontje minder suiker in mijn thee. Ondertussen zit ik op nul klontjes: op een jaar is dat voor mij gigantisch veel minder suiker. Het is een klein stapje, maar zoiets klinkt tenminste niet zo eng en houd je vol. En als dát lukt, ben je gemotiveerd om nog een stap te zetten. Ik hoop dat de mensen dat ook zo zullen ervaren.”

Diëtist reageert: “De winst zit ’m in hoe lang je dit volhoudt: tot je tachtigste, zeg maar”

Klinkt allemaal mooi. Maar vindt een gezondheidsexpert dat ook? Michaël Sels is hoofddiëtist aan het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). “Bepaalde ideeën achter dit dieet zitten goed”, zegt hij. “Andere diëten zijn heel zwart-wit. Mensen willen iets volledig schrappen in ruil voor een snel effect. Het is verfrissend dat dit dieet niet zo werkt en net heel traag wil zijn. Plus, het is mild: je mag nog ongezonde dingen eten.” Maar om het dieet echt te doen slagen, moet je wel nog wat kleine tweaks toevoegen, zegt de expert.

“Een gezonde hap extra eten: dat werkt”, zegt Sels. “Die techniek pas ik ook toe. Het heeft een direct voordeel, want je krijgt meteen meer goede stoffen binnen. Maar je hebt ook het vervangend effect: stel dat je bij een pizza een hap salade toevoegt, dan is de kans groot dat je een stuk van die pizza minder eet. Of ik zeg mijn cliënten dat ze 250 gram van een halve kilo gehakt door linzen kunnen vervangen. Dan eet je nog het vlees én heb je gezonde peulvruchten binnen. Die aanpak is leuker dan alleen maar dingen te schrappen.”

Belangrijk voor wie gewicht wil verliezen door deze aanpak? Voel ook wanneer je verzadigt bent en beter stopt met eten. Het is immers niet de bedoeling dat je alleen een extra hap gezond toevoegt. “Een extra slaatje eten naast een hele pizza is natuurlijk gezond, want je hebt meer vezels binnen. Maar je verliest geen gewicht door happen toe te voegen. Probeer dus ook meer mindful te eten om zo die hap van iets ongezond te laten, om effect te zien van deze techniek”, zegt Sels.

Stel bovendien je verwachtingen bij, als je wil dat dit dieet slaagt, waarschuwt de expert. “Richt je dit keer niet op gewicht verliezen. Wel op een resultaat dat blíjft. Daarin zit je winst: dat je dit dieet kan volhouden tot je bij wijze van spreken tachtig bent.”

Let wel: al is dit dieet nog zo makkelijk, om het echt vol te houden, bouw je toch best een extra stap in, zegt Sels. “Plan nu en dan een ‘terugblikmoment’ in voor jezelf. Op zo’n moment evalueer je of je wel echt de formule aan het volgen bent. We zien immers dat mensen slecht zijn in beseffen wat ze allemaal in hun mond steken. Het is niet omdat je elke week een bakje kerstomaten koopt, dat je die ook echt aan je maaltijden toevoegt. Door om de twee maanden eens vier dagen te observeren wat je eet, zal je merken of die extra gezonde happen er echt in zitten en of je on track bent met de nieuwe gewoonte.”

En je blijft ook best niet vasthouden aan alsmaar één hapje meer en minder. Idealiter bouw je verder op na dat eerste, kleine stapje. “Stel daarom ook een doel”, raadt Sels aan. “Dat mag op de lange termijn zijn. Maar als je dat haalt, voel je weer motivatie om vol te houden, weten we uit de gedragswetenschappen. Zolang je maar een resultaat ziet. Dat hoeft niet per se het cijfer op de weegschaal te zijn. Een fijne, nieuwe gewoonte loont ook.”

“Een catchy mikpunt is bijvoorbeeld ‘plan 500 gram’. Daar zou elke Belg naar moeten streven: twee stukken fruit per dag en 300 gram groenten. Uit onderzoek weten we dat dat met veel voordelen komt. Plus, idealiter is er dan ook het vervangende effect: dat je minder ruimte hebt voor vlees, aardappelen of andere minder gezonde voeding. Het zal je ongetwijfeld stimuleren als je merkt dat je dat bijvoorbeeld vijf dagen per week haalt. Alsmaar ‘een hapje meer, een hapje minder’ volhouden laat je minder toe om zo’n succes af te vinken. Daardoor verval je misschien na de eerste weken wel weer in je oude gewoontes.”