Nieuwe studie legt verband bloot tussen nachtmerries en de ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson is de snelstgroeiende hersenziekte in de wereld. Meer zelfs: het aantal parkinsonpatiënten wereldwijd zal tegen 2040 waarschijnlijk verdubbeld zijn. Hoe eerder de diagnose gesteld wordt, hoe beter de neurologische aandoening onder controle gehouden kan worden. Precies daarom is een nieuwe wetenschappelijke studie zo relevant: onderzoekers ontdekten wat je nachtmerries je kunnen vertellen over het risico op parkinson.
Man, vrouw, jong, oud: de ziekte van Parkinson discrimineert niet. Volgens de Vlaamse Parkinsonliga leven alleen in Vlaanderen al 20.000 mensen met de diagnose. Meestal zijn het oudere mensen die met de aandoening kampen, maar bij zeker 10 procent van de parkinsonpatiënten vangt de ziekte al voor het vijftigste levensjaar aan.
De ongelooflijk complexe ziekte, vooral gekend als ‘de bibberziekte', evolueert over het algemeen heel traag. En net zoals er niet één vorm van parkinson bestaat, kent de ziekte ook niet één oorzaak. Wel treedt er bij elke parkinsonpatiënt in meer of mindere mate een dopaminetekort op. En het allerbelangrijkste: hoe sneller de diagnose gesteld wordt, hoe groter de kans om de ziekte lange tijd onder controle te houden.
Onderzoekers zetten daarom alles op alles om oorzaken, symptomen en behandelingen van de ziekte van Parkinson in kaart te brengen. Zoals de wetenschappers van de universiteit van Birmingham, die onderzoek deden naar het verband tussen nachtmerries en de degeneratieve aandoening. Verontrustende dromen worden al langer in verband gebracht met parkinson, en dan vooral bij mannen. Maar dit is de eerste studie die onderzocht of je nachtmerries ook echt als een waarschuwing voor parkinson kan beschouwen, of dat het eerder een neveneffect is van de ziekte.
Frequent nachtmerries
De onderzoekers volgende gedurende twaalf jaar nauwgezet de gezondheid van 3.818 oudere mannen op en ontdekten dat degenen die frequent nachtmerries hadden, twee keer zoveel risico liepen om parkinson te ontwikkelen. De meeste diagnoses werden binnen de eerste vijf jaar van het onderzoek gesteld.
Bovendien bleek uit een eerdere studie van dezelfde onderzoeker dat patiënten met verontrustende dromen vijf keer meer kans hebben dat de ziekte zich snel ontwikkelt. “Hoewel het echt nuttig kan zijn om de ziekte van Parkinson vroeg te diagnosticeren, zijn er zeer weinig risico-indicatoren. En veel hiervan vereisen dure ziekenhuistesten of zijn te algemeen, zoals diabetes”, legt neuroloog Abidemi Otaiku van de Universiteit van Birmingham uit.
Vroegtijdige diagnose
Een van de grootste uitdagingen bij de ziekte van Parkinson is inderdaad een vroege diagnose. Tegen de tijd dat de meeste mensen erachter komen dat ze de ziekte hebben, hebben ze al tussen de 60 en 80 procent van de dopamine-producerende neuronen in een deel van hun hersenstam verloren. Door op tijd in te grijpen, kan je het begin van fysieke symptomen zoals tremoren, stijfheid en traagheid, vertragen.
Hoewel de neuroloog benadrukt dat er nog verder onderzoek nodig is, komt uit de onderzoeksresultaten naar voren dat oudere volwassenen gescreend zouden kunnen worden op parkinson door bij hen te polsen naar de inhoud van hun dromen. “Het identificeren van nachtmerries zou erop kunnen wijzen dat personen die op oudere leeftijd veranderingen in hun dromen ervaren, zonder duidelijke aanleiding, medisch advies moeten vragen."
Bijkomstig hersenonderzoek
Zonder verder onderzoek om hersenactiviteit tijdens de slaap te meten, is het moeilijk te zeggen wat er op biologisch niveau aan de hand is bij parkinsonpatiënten die nachtmerries ervaren. Mannen met parkinson hebben vaker nachtmerries dan vrouwen met parkinson, maar waarom is niet duidelijk. Vrouwen hebben dan weer significant meer kans op regelmatige nachtmerries vroeg in hun leven, maar na de leeftijd van 65 beginnen mannen hun achterstand dus in te halen. Onderzoekers zijn nu van plan om de elektrische activiteit in de hersenen te meten om erachter te komen wat dat zou kunnen betekenen.
