Wijntje om de dag door te spoelen: is gematigd drinken gezond of niet? Expert: “Maar liefst 230 ziektes worden mee door alcohol veroorzaakt”

Ja, alcohol heeft enkele gezondheidsvoordelen. Maar gebruiken we die niet vooral om ons dagelijks wijntje goed te praten? Want de nadelen zijn niet van de poes, weet Tom Evenepoel, coördinator bij De Druglijn. Naar aanleiding van Tournée Minérale vertelt hij hoe (on)gezond het is om af en toe een glas wijn of biertje te drinken. “Drank is niet zomaar een voedingsmiddel dat je in het schap naast de groenten in de supermarkt koopt.” 

Vorig jaar kwam de Deense film ‘Another Round’ uit. De film vertelt het verhaal van vier bevriende leraren die op hun school een experiment aangaan. Ze beginnen overdag een paar glaasjes te drinken om een milde intoxicatie uit te lokken. Dat zou volgens een van hen leiden tot meer creativiteit in de lessen, betere sociale contacten en een leuker leven. Hoofdpersonage en uitgebluste ­geheelonthouder Martin (Mads ­Mikkelsen) bloeit helemaal op en krijgt opnieuw levenslust. Maar het experiment loopt – of wat dacht je – desastreus af.

Het zet wel aan het denken, want alcohol heeft volgens sommige wetenschappelijke studies toch een aantal gezondheidsvoordelen. Buiten het feit dat we alcohol lekker vinden, word je van een glaasje vrolijker en meer ontspannen. Een ideale combinatie voor meer sociale interacties. Matig drinken kan verder beschermen tegen hart- en vaatziekten. Maar alleen voor mannen boven de 40 en vrouwen boven de 50. Én als je niet meer dan anderhalf glas per dag drinkt. 

De reden? Alcohol stimuleert de afvoer van slechte cholesterol naar de lever, wat het risico op het dichtslibben van je bloedvaten kan verkleinen. Daarnaast zou alcohol wellicht een positieve rol spelen bij het vermogen om bloedstolsels in je bloed op te lossen.

Alcohol en kanker

“Sommige van die voordelen zijn inderdaad bewezen, maar het betekent niet dat je alcohol nodig hebt om van de positieve effecten te profiteren”, vindt Tom Evenepoel, coördinator bij De Druglijn. “In wijn zit bijvoorbeeld tannine, een stof met antioxiderende eigenschappen. Maar in thee zit veel meer tannine. Als je dat kleine voordeel van wijn afweegt tegenover de risico’s van alcohol, dan ben je beter af met een kop thee. Vaak zijn er dus betere alternatieven dan alcohol.” 

Goede raad, zeker als je vaak, of veel, alcohol drinkt. Want alcohol heeft ook nadelen. Alcohol verdooft je hersenen, dus je reacties worden trager, je concentratie gaat erop achteruit, je kijkt met een tunnelvisie de wereld in, remmingen vallen weg en je kan gewelddadig worden of zelfs een black-out krijgen. Dat zijn nog maar de gevolgen op korte termijn. 

Op lange termijn geldt dat er maar liefst 230 ziektes zijn die mee door alcohol worden veroorzaakt. Leverproblemen, hart- en vaatziektes en schade aan je zenuwstelsel behoren tot de meest voorkomende. Tom Evenepoel: “De laatste jaren wordt ook steeds duidelijker welke rol alcohol bij het ontstaan van kanker speelt. Sowieso kankers die gelinkt zijn aan het spijsverteringsstelsel, maar ook bijvoorbeeld borstkanker.” 

Met mate(n)

Wat trouwens niet wil zeggen dat je je wijntje per se moet laten staan. Het officiële advies qua maximaal aantal eenheden alcohol per week is tien glazen. In standaardglazen wel te verstaan. Dus geen glas tot aan de rand gevuld of een dubbele whiskey, want dan krijg je meer binnen dan de 10 gram pure alcohol per eenheid en word je sneller dronken. 

Tom Evenepoel: “Gun je lichaam rustpauzes. Als je weet dat je lever er 1,5 uur over doet om één drankje af te breken, dan weet je dat je lichaam het zwaar te verduren krijgt wanneer je bijvoorbeeld vier eenheden in twee uur drinkt. Dan ben je als vrouw al aan het bingedrinken. Voor mannen geldt zes eenheden binnen twee uur.” 

Spreid je gebruik ook over de week, zodat er altijd een aantal alcoholvrije dagen tussen zit. Dat is goed voor je lijf, en voor je mentale gezondheid. Zo voorkom je dat alcohol een dagelijkse gewoonte wordt. Dat is trouwens ook het streefdoel van Tournée Minérale: alcohol minder als iets alledaags beschouwen. 

En dat lukt steeds beter volgens Tom Evenepoel: “We zien dat meer en meer mensen zich vragen stellen rond de vanzelfsprekendheid waarmee we drinken. Drank is niet zomaar een voedingsmiddel dat je in het schap naast de groenten in de supermarkt koopt, al lijkt het vaak wel zo. We mogen ons zeker wat gunnen en genieten van alcohol, maar het is goed om stil te staan bij hoeveel en wanneer je drinkt. Dat is net zoals met chips en ijsjes. Die eet je ook niet onbeperkt elke dag.”

“Zie alcohol als een beloning die je jezelf zo nu en dan toestaat”, tipt Tom Evenepoel. “Dan zal het je nog beter smaken. Én je ervaart vaker hoeveel profijt je hebt van eens geen of minder alcohol te drinken.”