Wit, volkoren of meergranen? Dit brood is het gezondst, aldus de diëtiste
Tegenwoordig word je om de oren geslagen met gezondheidsadvies. Zo ook over brood: het zou een dikmaker zijn, ongeacht of je nu volkoren, wit of meergranen boterhammen op je bord legt. Maar wat is daar van waar? Wij vroegen het aan diëtiste Tanja Callewaert.
Brood is al lang niet zomaar brood meer. Vraag je er een bij de bakker, dan is lang of rond niet langer de enige keuze. Met spelt, noten, vier, zes, tien of nog een ander aantal granen: keuze troef. Tanja Callewaert: ‘Het gewone volkorenbrood is vandaag de dag wat op de achtergrond geraakt. Zo’n powerbrood met lijnzaad en chiazaad klinkt inderdaad gezond. Tot je weet dat die superfoods meer calorieën bevatten dan een stuk chocolade. Ze zijn gezonder, dat wel, maar je hebt er geen soeplepel per dag van nodig. Hetzelfde verhaal geldt voor noten. Daarnaast zijn veel van die zogenaamde ‘lijnbroden’ eigenlijk niet meer dan witbrood in een pseudo-gezond jasje. Brood mag pas volkoren genoemd worden als het gemaakt wordt van de volledige graankorrel. Wit brood, waarbij de vezelrijke zemelen en de kiem uit de graankorrels weggemalen worden, levert een pak minder essentiële voedingsstoffen aan dan de volkoren tegenhanger. In dat verhaal zijn de meeste mensen intussen wel mee. Maar de redenering dat brood met een bruin kleurtje automatisch gezonder is, gaat jammer genoeg niet altijd op. Heel vaak worden gepolijste witte tarwekorrels namelijk gemout, een procedé dat vergelijkbaar is met het bakken van pijnboompitten: ze krijgen een bruine kleur, en daarmee ook het brood dat ervan gebakken wordt. Terwijl je eigenlijk witbrood – en dus snelle suikers – naar binnen speelt. Met haver, spelt of zuurdesem: enkel brood dat uit volkorenmeel vervaardigd is, is nutritioneel gezien de juiste keuze.’
Een sneetje volkorenbrood op tijd en stond kan dus nog steeds. Maar waarom heeft brood dan de reputatie een dikmaker te zijn? De diëtiste: ‘Je valt af als je minder calorieën inneemt dan je dagelijks verbruikt. Door te schrappen dus. Als je brood weglaat, is dat niet anders. Een snede brood bevat bovendien zo’n 100 calorieën. Logisch dus dat zo’n koolhydraatarm dieet snel resultaat lijkt op te leveren.’ Gezond is het echter allerminst. ‘Koolhydraten zijn de benzine van ons lichaam. De hersenen draaien er zelfs volledig op: bij een tekort eraan krijgen we last van concentratieverlies, een slap gevoel en zullen ook onze fysieke prestaties naar beneden gaan.’
Maar er is nog een reden waarom dat sneetje volkorenbrood goed is voor elk. Volkorenbrood is niet alleen een betrouwbare bron van meervoudige koolhydraten, vitaminen en mineralen, het zit ook barstensvol voedingsvezels. En net daar consumeren we in het Westen veel te weinig van. Een opgeblazen gevoel – al dan niet gepaard met vervelend luchtje op tijd en stond - is het uiterst herkenbare gevolg. Hoewel bepaalde voedingsgoeroes dat smalend een broodbuik noemen, blijkt een boterham niet de oorzaak, maar wel de oplossing. ‘Zo’n opgeblazen gevoel wijst meestal op een ongezonde of verwaarloosde darmflora. Brood van je menu schrappen is dan inderdaad een gemakkelijke oplossing, die dan nog eens lijkt te lonen. Lijkt, want in plaats van gezonder, worden je darmen juist luier. Daarmee is je probleem niet opgelost, maar tijdelijk gecamoufleerd.’
Waarom je de glutenvrije hype beter niet volgt (tenzij je effectief aan coeliakie lijdt), brood broodnodig is en een koolhydraatarm dieet niet zo bevorderlijk is voor je weegschaal? Dat lees je in het augustusnummer van Goed Gevoel.
