Dit is waarom we zo graag naar droevige muziek luisteren: “Onze hersenen maken het prolactinehormoon aan”

De bladeren die van kleur veranderen, regenachtig weer en Pumpkin Spice Lattes bij je favoriete koffiezaak: de herfst is nu echt volop aan de gang. En dat is het ideale moment voor een relatiebreuk, althans als we muziekindustrie moeten geloven. Van Adele tot Taylor Swift, tal van artiesten voorzagen ons van de ideale soundtrack voor een break-up. ‘Hot Girl Summer’ maakt plaats voor ‘Sad Girl Autumn’. En break-up of niet: stiekem genieten we allemaal van droevige muziek en het sentimentele gevoel dat we daarvan krijgen. Hoe komt dat toch? 

In de zomermaanden was er ‘Hot Girl Summer’. Volgens rapper Megan Thee Stallion, die een nummer schreef met een gelijknamige titel, was dit een periode waarin iedereen gewoon onbeschaamd zichzelf kon zijn. “Gewoon een leuke tijd hebben, je eigen ding doen, zonder dat het je iets kan schelen wat anderen erover te zeggen hebben”, zei de popster in een interview.

Maar tijdens de herfst heerst er duidelijk een andere gemoedstoestand. Vrouwelijke artiesten voorzien ons van een heel arsenaal aan triestige muziek, waardoor we stilstaan bij onze gevoelens. Plots denk je weer terug aan die ene Tindermatch waar het een jaar geleden niet mee werkte, of ga je je huidige relatie in twijfel trekken, en de melancholische deuntjes op de achtergrond maken het helemaal af. Misschien geniet je er stiekem zelfs van. Zo gek is dat helemaal niet, het is een symptoom van het zogeheten Sad Girl Autumn.

‘All Too Well'

De term ‘Sad Girl Autumn’ is ontstaan op sociale media, maar Taylor Swift heeft hem nog wat extra kracht gegeven. Zij lanceerde een nieuwe versie van een nummer dat ze zo’n tien jaar geleden schreef over haar relatie met acteur Jake Gyllenhaal, ‘All Too Well’, en doopte het de ‘Sad Girl Autumn’-versie. Nog triestiger, nog meer emotie en nog meer feels. Het ‘nieuwe’ nummer duurt 10 minuten en is het langstdurende nummer op de eerste plaats in de Amerikaanse hitlijsten. Dat toont aan hoe graag we luidkeels meezingen met droevige deuntjes.

Ook Adele bracht een nieuw album uit, ‘30', voor het geval dat dat je ontgaan was. Zij haalde daarvoor inspiratie bij haar scheiding. Vooral het nummer ‘Woman Like Me’ liet een diepe indruk na. En ook R&B-zangeres Summer Walker verwerkte haar breuk met ‘baby daddy’ en producer London On Da Track met een album van twintig nummers. Fans zeiden erover dat ze zich bijna zélf gedumpt voelen na het beluisteren van de teksten, en Cardi B steekt haar een hart onder de riem in een voice-over op een van de nummers.

Traumatische gebeurtenis

Welke soundtrack je ook kiest; het is een feit dat we soms van triestige muziek kunnen genieten. Het kan bijna als een soort catharsis voelen. Zéker als het buiten donker en kil is. De vraag is nu waaróm we zo massaal naar trieste muziek luisteren. Zouden we niet beter wat vrolijke liedjes opzetten? Verschillende onderzoekers verklaren het aan de hand van verschillende redenen.

Volgens psychologe Annemieke Van Den Tol en onderzoeker Roger Edwards kan het luisteren naar trieste muziek ons herinneren aan een persoon of moment in ons leven, en wie houdt er nu niet van een potje melancholie van tijd tot tijd? Daar komt nog eens bij kijken dat getalenteerde artiesten hun gevoelens vaak beter onder woorden kunnen brengen dan de gemiddelde mens. Droevige melodieën zijn meestal ook gewoon mooi om naar te luisteren, en dat zou kunnen helpen bij het loslaten van opgekropte emoties. 

Een andere interessante piste is die van Amerikaans onderzoeker David Huron. Volgens hem is het graag luisteren naar sombere liedjes te verklaren door onze hormonen, meer bepaald: het prolactinehormoon. Dit hormoon zou vrijkomen wanneer we naar trieste muziek luisteren, omdat onze hersenen ons proberen voor te bereiden op een ‘traumatische gebeurtenis’. Als deze uitblijft, is dit hormoon in onze hersenen op overschot, waardoor we een plezierig gevoel zouden ervaren. 

De Amerikaanse professor psychologie Dacher Keltner verklaart het fenomeen dan weer als volgt: “Je brein zegt: dat lied representeert verdriet en ik voel het, maar ik voel het in een esthetische, muzikale context. Dat maakt het een andere soort emotie dan je eigen verdriet. Luisteren naar droevige muziek zorgt er op die manier voor dat je je eigen verdriet kan objectiveren, alsof we buiten onze eigen situatie treden en ernaar kijken door een raam.”