Ontevreden collega die constant klaagt? Die kan je ‘besmetten’ met zijn negatieve humeur

Tuurlijk klaagt iedereen weleens op het werk. Maar heb je een collega die meer of harder klaagt dan anderen, dan kan je voor je het weet zelf ook een pak norser zijn op je job. Studies tonen aan dat we allemaal vatbaar zijn voor zulke ‘emotionele besmetting’. 

De koffie is te slap. De bureaustoel is te hard. De taken zijn te vervelend. Of de baas is te bazig. De kans is groot dat er ook tussen jouw collega’s zo’n ‘negatieve Nancy’ zit. Iemand die niks positiefs weet te zeggen over jullie werkgever of bedrijf. Integendeel. Iedereen heeft het recht om te klagen, natuurlijk. Maar waar we ons niet altijd bewust van zijn: dat klagen werkt aanstekelijk.

De attitude en het gedrag van een medemens kan jouw attitude en gedrag, en bij uitbreiding die van een hele groep, beïnvloeden. Dat heet ‘sociale besmetting’. Maar zo’n besmetting werkt ook op het niveau van gevoelens, zowel positieve als negatieve, en dat heet dan ‘emotionele besmetting’. In dat geval pikken we, sociale wezens zijnde, op hoe een ander zich voelt. En onbewust bootsen we die gevoelens na. 

Een domino-effect

Op de werkvloer zijn we blijkbaar extra vatbaar voor zulke besmettingen, zeggen experten in management Hemant Kakkar en Jim Harter aan de Britse BBC. Door ‘sociale besmetting’ is de kans dat we als werknemers bijvoorbeeld liegen of stelen groter, als we bij collega’s werken die dat ook doen. En door ‘emotionele besmetting’ kunnen we negatiever over onze job gaan denken, als we collega’s hebben die dat ook doen. Op den duur kan dat zelfs een domino-effect creëren, en zo een heel team aantasten. 

“De kans op emotionele besmetting is groter als je zelf geen sterke mening hebt over je job”, zegt de Amerikaanse assistent-professor Hemant Kakkar. “Of wanneer de negatieve collega iemand is die je respecteert of graag hebt.” Een alom geliefde teamleader of medewerker die klaagt, kan dus de meeste schade berokkenen. 

Hoezeer je vatbaar bent voor ‘emotionele besmetting’ hangt ook af van welk type werknemer je bent. Volgens de Amerikaanse onderzoeker Jim Harter zijn er drie: de ‘geëngageerde’ werknemer, die van zijn job houdt en zijn best doet, de ‘niet-geëngageerde’ werknemer, die niet erg van zijn job houdt, maar wel z’n best doet, en de ‘actief ongeëngageerde’ werknemer, die niet van z’n job houdt en ook niet z’n best doet. Die laatste werknemer zal vooral de ‘niet-geëngageerde’ werknemer aansteken met z’n pessimisme. 

Je hoeft dus niet zelf ongelukkig te zijn op het werk om dat door een negatieve collega te worden. En ook: hoe meer collega’s negatief zijn tegen je, hoe groter de kans dat jij ook aangestoken wordt. 

Daarom is het dus erg belangrijk om jezelf ook – of vooral – op het werk te omringen met positieve mensen. Zoek de ‘geëngageerde’ werknemers op, wil je zelf gelukkig zijn op je job. En stel je grenzen naar de negatieve collega’s toe. Verduidelijk dat jij een positieve mindset verkiest, of verminder het contact met hen.