"Ook vrouwen kunnen ejaculeren en direct contact is vaak té intens." Seksuologe Chloé geeft je belangrijke lessen 'clitkunde’

“Voor de duizend en eerste keer: de vagina is ontworpen als baringskanaal. Vanbinnen zitten er amper genotssensoren”, aldus seksuologe Chloé De Bie. In tegenstelling tot wat velen denken is niet de vagina, maar de clitoris de tegenhanger van de piemel. Vanaf september 2022 wordt het vrouwelijke genotsorgaan eindelijk in de schijnwerpers gezet, want dan is het in volle glorie te bewonderen in de biologiehandboeken van de middelbare school. Wij zetten alles op een rijtje wat jij over de clitoris moet weten voor meer seksueel genot. “1 op de 2 vrouwen vindt cirkelvormige bewegingen het fijnst.”

“De clitoris is een gevoelig knopje bovenaan de vulva”, lezen leerlingen uit het vierde jaar middelbaar onderwijs in hun biologieboeken. Nochtans kan ­klinisch seksuologe Chloé De Bie dat ­antwoord niet helemaal juist rekenen. “Datgene wat je ziet, is slechts het topje van de ijsberg. Onderhuids ­bevindt zich een heel orgaan met twee vleugels en twee bijbehorende zwellichamen, die als armpjes om de vaginale opening en de schaamlippen heen liggen. Samen vormen ze driekwart van de tot tien centimeter lange clitoris. 

“In rusttoestand lijken de twee zwellichamen wat op slappe ballonnen, maar bij ­opwinding vullen ze zich met bloed, waardoor ze als een soort stootkussentjes dienen. Mensen met een vagina krijgen dus ook een erectie, met dank aan de clitoris. Dankzij deze ‘airbags’ van de vagina wordt penetratie niet als pijnlijk ervaren. Maar de belangrijkste functie? Dat is toch die van genotsorgaan: minstens ­negentig procent van de mensen met een vagina komt klaar als de clitoris op de juiste manier gestimuleerd wordt.”

De tol van clit-onkunde

Val jij nu uit de lucht? Je bent niet alleen. Veel mensen denken dat de clitoris een piepklein bolletje is, terwijl het dus een onderhuids geslachtsorgaan van formaat is. Die misvatting is in de eerste plaats te wijten aan het feit dat we op school niet voldoende geïnformeerd worden. Lange tijd werd seks in biologieboeken gereduceerd tot louter een voortplantingsmechanisme. Het vrouwelijke genotsorgaan kwam nauwelijks aan bod. Gelukkig wordt seksueel plezier steeds meer bespreekbaar. Mede dankzij baanbrekende televisieprogramma’s zoals het gigantisch populaire ‘Sex Education’, waarvan het derde seizoen deze week verschijnt op Netflix.

“De Nederlandse seksuologe Ellen Laan vindt dat de wereld dringend ‘clitkundiger’ moet worden, en ik ben het daar roerend mee eens”, vervolgt seksuologe Chloé De Bie. Dat meer kennis van de vrouwelijke anatomie geen overbodige luxe is, merkt de seksuologe namelijk bijna dagelijks in haar praktijk. “Intussen heb ik zelf een hele collectie 3D-clitorissen. Niet omdat ik een verzameling aan het aanleggen ben, wel omdat ik die miniatuurfiguurtjes bijna elke dag moet ­bovenhalen. Als ik cliënten vraag wat het figuurtje in mijn hand precies is, krijg ik de origineelste antwoorden. ‘Een seksspeeltje?’, ‘Een kapstok?’. Kortom, nog te weinig mensen - mannen én vrouwen - weten hoe zo’n clitoris eruitziet, laat staan waarvoor ze dient. En het is net daar dat het schoentje wringt." 

“De vaakst gehoorde klachten bij vrouwen zijn ‘Help, ik kan niet klaarkomen!’ en ‘Seks, ik vind er niks aan’. Als ik dan vraag wat vrijen voor hen betekent, dan luidt het antwoord steevast ‘penetratie’. Vaak gaan die bekentenissen met heel wat ­onzekerheid en schaamte gepaard: ‘Ben ik nu abnormaal?’ Terwijl hun klacht eigenlijk volkomen logisch te verklaren valt. De cijfers spreken voor zich: 90 procent van de mannen komt klaar door ­penis-in-vaginaseks, tegenover 30 procent van de vrouwen – niet omdat zij vaginaal gevoeliger zijn dan andere dames, wel omdat ze een standje gevonden hebben waarbij hun clitoris voldoende gestimuleerd wordt. Voor de duizend en eerste keer: de vagina is ontworpen als baringskanaal. Vanbinnen zitten er amper genotssensoren.”

Hoogdag voor het vrouwelijk genot

Ook de Nederlandse uitgeverij Malmberg en zusterbedrijf VAN IN hebben die les intussen meegekregen. Daarom krijgen de 15- en 16-jarigen vanaf volgend schooljaar een geüpdatete versie van hun lesboek in handen, waarin de bouw en de functie van de clitoris uitgebreider beschreven worden. De uitgeverijen stuurden dat nieuws begin juni de wereld in. “Dat was een hoogdag voor alle seksuologen. Eindelijk krijgt de vrouwelijke seksualiteit de plaats in de spotlights die ze verdient. Door leerlingen in te wijden in de wondere wereld van de clitoris, geef je hen een duidelijk signaal: ook dát genot doet ertoe.”

Maar ook volwassenen hebben op dat vlak nog heel wat bij te leren: 19 procent van de vrouwen kan haar genotsorgaan namelijk niet aanduiden op een tekening van de vulva, zo bleek in de zomer van vorig jaar uit onze enquête over soloseks. “We hebben niet alleen een ­orgasmekloof, maar ook een kenniskloof te overbruggen”, besluit Chloé De Bie. “Gelukkig gaan die twee hand in hand. Wist je bijvoorbeeld dat er alleen al in dat kleine roze knopje 8.000 genotsreceptoren samenkomen? Ter vergelijking: de hele oppervlakte van de eikel telt er 'maar’ 4.000. Dat verklaart meteen waarom het soms zoeken is naar de juiste vorm van stimulatie. Directe aanraking is al snel té intens. Gelukkig is er een simpele manier om clitkundiger te worden: ga zelf of samen met je partner op clitorale ontdekkingstocht!”

De basisbeginselen van de clitkunde

Les 1: De penis en clitoris delen dezelfde structuur

“Elke penis begon als clitoris, omdat de foetus die eerst ontwikkelt. Daardoor delen de mannelijke en vrouwelijke geslachtsdelen dezelfde structuur. Mensen met een vagina hebben dus ook een eikel – dat is het zichtbare topje van de clitoris. Het zit verscholen achter een voorhuid, ook wel hoedje genoemd. Ook het mechanisme dat erectie van de clitoris doet ontstaan, is gelijkaardig aan dat van de penis: wanneer je opgewonden bent, vullen de zwellichamen zich met bloed, waardoor je clitoris groter en ­gevoeliger wordt.”

“Het enige verschil is dat een stijve clit niet zichtbaar is met het blote oog”, vervolgt de seksuologe. “Maar daarom is de vrouwelijke erectie niet minder van belang. Onvoldoende de tijd nemen voor haar opwinding, dat is hetzelfde als seks hebben met een slappe penis.”

En ja, ook vrouwen kunnen ejaculeren. “Er zijn vrouwen die heel wat vocht verliezen als ze klaarkomen. Dat wordt ook wel ‘squirting’ genoemd. Op de gespecialiseerde websites is het een populaire zoekterm, maar wat je in pornofilms ziet, is niet de real deal: het vaginaal vocht spuit er echt niet uit als een vulkaan; het is eerder een soort gutsen. (lacht) Veel wetenschappelijk onderzoek is er sowieso nog niet naar verricht, maar men vermoedt dat vooral inwendige stimulatie – van de zogenaamde g-spot dus – de kans op een spuitorgasme verhoogt. Heb je het zelf nog nooit ervaren? Dan hoef je je geen zorgen te maken dat er iets mis met je is, want slechts een klein aantal vrouwen kan squirten. Het belangrijkste is sowieso dat je geniet van de seks, niet dat je spuitend klaarkomt.”

Les 2: Ook belangrijk voor de voortplanting

Dat de clitoris voortaan in al haar glorie te bewonderen valt in de biologieboeken, werd niet bij iedereen op gejuich onthaald. Boze twitteraars noemen het onzinnig, onnozel of zelfs onsmakelijk dat tieners een orgaan leren benoemen dat ‘geeneens een reproductieve functie heeft’.

Chloé De Bie: “Los van het feit dat het wel degelijk belangrijk is dat er over seksueel genot wordt gesproken, is die bewering fout. Er duiken namelijk steeds meer wetenschappelijke bewijzen op dat een vrouwelijk orgasme wel degelijk belangrijk is voor een geslaagde bevruchting. Omdat het stimuleren van de clitoris de bloeddoorstroming verbetert, zouden de zaadcellen makkelijker bij de eicel raken, aldus een studie uit 2019.”

Les 3: De G-spot? Da’s gewoon de achterkant van de clit

Over de g-spot gesproken: daar zijn al ettelijke boeken, wetenschappelijke publicaties en kranten over volgeschreven. Bestaat die ultieme genotsplek nu wel of niet?

Chloé De Bie: “De g-spot bestaat, en ook weer niet. Het is geen apart orgaan. Wel een plekje aan de achterkant van de clitoris dat je vanbinnen kan stimuleren door een ‘kom maar hier’-beweging te maken met een vinger in je vagina. Ook een seksspeeltje met een kromming erin is geschikt voor de job.”

Les 4: Zelfkennis is het begin van alle wijsheid

Chloé De Bie: “Ik geef vaak huiswerk mee, ­namelijk masturbatie. Hoe kan je verwachten dat iemand anders je kan bevredigen als je zelf niet eens weet wat je prettig vindt? Door zelf aan de slag te gaan, leer je wat je precies nodig hebt om tot een hoogtepunt te komen. Maar vooral: je leert genieten. Voor vrouwen – die vaak echte gevers zijn – is dat essentieel. En wat je zelf doet, doe je altijd beter! (lacht)”

Ontdek je clitorale stijl

De website OMGyes.com brengt alle wetenschappelijke inzichten rond vrouwelijk genot samen. Toen de oprichters zo’n zes jaar geleden ontdekten dat er nog nooit grootschalig onderzoek verricht is naar wat mensen met een vagina precies in de zevende hemel brengt, beslisten ze om zelf de handen uit de mouwen te steken, in samenwerking met onderzoekers van de Indiana University en het Kinsey Institute. In hun eerste ­OMGyes Pleasure Report brachten ze de favoriete soorten clitorale stimulatie van vrouwen in kaart:

- 64 procent verkiest op- en neergaande bewegingen

- 52 procent vindt cirkelvormige bewegingen het fijnst

- 31 procent vindt van links naar rechts fijn

- 21 procent houdt van vibraties

- 19 procent wordt warm van duwen en drukken

- 16 procent wil een schuddende beweging

- 12 procent verkiest zachte tikjes

Een lesje geschiedenis: de (her)ontdekking van de clit

Pas in 2022 zal het vrouwelijke genotsorgaan op school evenveel aandacht krijgen als de penis. Nochtans kenden zelfs de oude Romeinen de basisbeginselen der clitkunde al, met de Grieks-Romeinse arts Claudius Galenus op kop. Hij was de eerste die in de tweede eeuw na Christus tot de vaststelling kwam dat de clitoris dezelfde functie heeft als de penis – die van genotsorgaan dus. Vele eeuwen later, in 1844, werd de clitoris voor het eerst in al haar glorie geportretteerd door de Duitse anatomist Georg Ludwig Kobelt. Mede dankzij Kobelts gedetailleerde illustratie veroverde de clit rond 1901 een plek in het medisch standaardwerk Gray’s Anatomy ... om vervolgens zo’n vijftig jaar later weer weggegumd te worden.

Preutsheid en Freud

De grote schuldigen? De heersende tijdsgeest én een welbepaalde mannelijke psycholoog, weet Chloé De Bie. “Een orgasme, dat was lang het exclusieve voorrecht van de man. De idee dat vrouwelijk genot niet noodzakelijk was voor de voortplanting, speelde lang in ons ­nadeel. Vrouwen werden toen sowieso niet geacht om te genieten van seks – zij waren er om het nageslacht ter wereld te brengen, en ervoor te zorgen dat het eten op tijd klaar was. En dan was er dus ook nog Sigmund Freud, de godfather van de grootse seksuele mythe uit mensenheugenis. Hij stelde dat penetratie het summum is voor vrouwelijk genot. En die clitoris? Die moesten we vooral vergeten: dames die zichzelf streelden, waren namelijk rijp voor het gekkenhuis.”

Klein detail: Freud heeft nooit enig anatomisch onderzoek verricht bij vrouwen. Toch bleef zijn misvatting lang nazinderen. Dat ondervond seksonderzoekster Shere Hite aan den lijve in de jaren zeventig. Op basis van een peiling onder 3.500 vrouwen schreef Hite onder meer dat veel vrouwen niet opgewonden raken van penetratie. Wél van clitorale stimulatie, maar dat durfden de meesten niet te vragen aan hun mannelijke bedpartners. Het leverde haar applaus, maar vooral boegeroep op: Hite werd door diverse media omgedoopt tot ‘mannenhaatster nummer een’ en ontving zelfs doodsbedreigingen. 

3D clit
De clitoris bleef daarna nog even een mysterie, zelfs voor de wetenschap. Tot 1998, toen de Australische uroloog Helen O’Connell het inwendige deel van de clitoris herontdekte. Ter vergelijking: dertig jaar eerder zette de eerste man een voet op de maan. In 2015 goot de Franse onderzoekster Odile Fillod O’Connells clit-inzichten in een 3D-versie. “Het is belangrijk dat meisjes een beeld krijgen van wat er precies in hun lichaam gebeurt als ze seksueel worden gestimuleerd. Meer kennis leidt namelijk tot meer genot”, zei ze over haar ontwerp.

Kortom: dat de clitoris binnenkort op school eindelijk de aandacht zal krijgen die ze verdient, is een goede zaak. Ja, we zijn van ver gekomen en hebben nog een lange weg te gaan, maar de aanpassing in de biologieboeken is alvast een stapje in de goede richting.